از زمان پیدایش معملات همواره روابط بین افراد دخیل در معامله مورد بحث بوده است. امروزه نیز با پیشرفت جوامع بشری و گسترش تجارت احکامی بر معاملات حاکم شده است تا از هرج و مرج جلوگیری نماید.
قراردادها، محترم بوده و پایبندی به قراردادهای منعقد شده و انجام مسئولیت های قراردای، از جمله مواردی است که رعایت آن، پس از انعقاد هر قرارداد، لازم و ضروری است. لزوم پایبندی به قراردادها، به حدی است که قانون گذار، در قانون مدنی، موادی را به آن اختصاص داده و خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را در این زمینه، پیش بینی کرده است. اما علی رغم اهمیت و لزوم پایبندی به قراردادها، گاهی افراد، به هر دلیلی، قصد برهم زدن معامله منعقد شده را دارند. در این شرایط، باید به دنبال راه حل حقوقی بود، تا انحلال قرارداد، بر اساس آن صورت گیرد.
باید دانست که اکثر عقود غیرقابل فسخ هستند مگر آنکه به نحوی دیگر توافق شود یا آنکه مقرره خاصی آن را قابل فسخ بداند. به عنوان مثال، فرض کنید یک نفر به عنوان فروشنده کالا و دیگری به عنوان خریدار با یک دیگر معامله ایی انجام می دهند. این معامله پس از انجام و به شرط صحت آن غیرقابل فسخ است و طرفین نمی توانند آن را فسخ نمایند. این اتفاق از مواردی است که جامعه ما نیز با آن درگیر است. بسیار دیده شده است که معامله ایی انجام شده و بعد انعقاد قرارداد و ایجاد آثار آن یکی از طرفین با جهش ناگهانی قیمت قصد فسخ معامله را می کند. این درحالی است که اصولا این عمل ناشدنی می باشد.
در اصطلاح حقوقی عقود به عقود جایز و لازم تقسیم می گردند که در آموزش منتشر شده در سایت به طور کامل توضیح ارائه شده است که می توانید از طریق این لینک آن را ملاحظه نمایید.
همانطور که در آموزش عقود لازم و جایز گفته شده، برخی از قراردادها و عقود را به راحتی نمی توان آن را فسخ کرد مگر آنکه خلاف آن توافق شود. فرض کنید خریدار، زمینی را به متراژ 1000 متر خریداری می کند بدون آنکه برای خود حق فسخ در نظر بگیرد. پس از انجام معامله مشخص شود که 500 متر آن زمین مستحق للغیر بوده و مالکی دیگر دارد در نتیجه کشف شود که نیمی از این معامله باطل و قسمتی دیگر که 500 متر است صحیح می باشد. قانونگذار در موارد این چنینی مواردی را تحت عنوان خیارات پیشبینی نموده است که به طرفین آن قرارداد اختیار فسخ معامله را میدهد. در قانون، برای فسخ قرارداد، امکانی، تحت عنوان خیارات قانونی، در نظر گرفته شده است که هر کدام، شرایط اعمال مخصوص به خود را دارند. یکی از آن خیارات، خیار تبعض صفقه نام دارد که در مثال بالا (مثال خرید زمین) کاربرد اساسی دارد. در این کتاب الکترونیک با خیار تبعض صفقه به طور کامل آشنا خواهید شد.
